Tegenover grote risico’s staan potentieel hoge rendementen. Dat gaat bijna nergens zo op als in de wereld van de financiering van startups. Hier draait het om het verstrekken van financiering aan de jonge, kansrijke bedrijven. Bedrijfjes met grote, ambitieuze plannen maar nog zonder het benodigde netwerk en kapitaal. Ze kunnen ‘zomaar’ de volgende Apple, Netflix of Tesla worden... Maar voor elke Tesla zijn er wel 100 startups die het niet redden door concurrentie, het ontbreken van voldoende financiering of omdat het idee toch niet zo goed was als vooraf gedacht. 

We beleggen via verschillende fondsen in dit soort niet-beursgenoteerde bedrijven. In startups, maar vooral ook in de wat volwassenere scale-ups, die met name actief zijn in de technologie en biotech sectoren. Onder die laatste categorie valt het van oorsprong Zwitserse Calypso Biotech. Het bedrijf is het geesteskind van doctor Alain Vicari. Hij werkte jaren geleden voor Merck, een grote Duitse farmaceut, aan een behandeling voor coeliakie (glutenallergie). “Maar de faciliteit ging dicht. Als onderzoeksteam geloofden we in de behandeling. We kregen de kans deze zelf onder eigen naam door te ontwikkelen.”

Alain en zijn collega’s waren overtuigd van de kwaliteiten van het ontwikkelde antilichaam CALY-002 en zijn potentiële werkzaamheid bij ontstekingsziekten (waaronder ook potentieel verscheidene auto-immuunziekten). Een voorbeeld hiervan is coeliakie waarbij er sprake is van een allergische ontstekingsreactie tegen gluten in graan. Een ander voorbeeld is eosinofiele oesofagitis. Hierbij zorgt een allergie tegen een of meerdere voedselbestanddelen (bijvoorbeeld koemelk) ervoor dat de slokdarm ontstoken en vernauwd raakt zodat het doorslikken van voedsel steeds moeilijker wordt.

CALY-002 bleek na laboratoriumtests veilig voor studies bij mensen. Laboratoriumproeven om de effectiviteit voor bepaalde ziekten aannemelijk te maken werden eveneens met succes doorlopen, zodat de stap naar studies bij mensen gedaan kon worden. Alain: “In de kleine studie die we deden, zagen we dat een deel van de patiënten klinische effecten toonden. Dat was hoopgevend.” Omdat het middel de afweerreactie van het lichaam remt, is het idee dat het ook bij andere ontstekingsziekten en auto-immuunziekten met ontstekingsreacties kan werken. Bij auto-immuunziekten keert het afweersysteem (immuunsysteem) zich tegen het eigen lichaam en ontstaan er ontstekingen en weefselschade op de plaatsen van de ‘’aangevallen’’ lichaamsstructuren. 

Toen duidelijk werd dat het middel bij een deel van de onderzochte patiënten klinische effecten bleek te hebben, kwamen Alain en zijn financiers voor de keuze te staan: wat wordt de volgende stap? Als startup zijn er traditioneel 3 paden te bewandelen om groter te groeien. Je kunt het zelfstandig met financiers blijven proberen. Je kunt een beursgang maken en zo geld verzamelen voor de benodigde investeringen. Of je kunt samengaan met een groter bedrijf om je doel te bereiken. 

Voor Alain en zijn team was altijd het belangrijkste doel: hun middel op de markt krijgen. “Ik denk dat we allemaal dit werk doen omdat we willen dat er betere medicatie komt voor bepaalde aandoeningen. Het aantal mensen met ontstekingsziektes blijft toenemen, dus een middel dat de effecten op zijn minst kan dempen zou zeer gewenst zijn.” Wereldwijd lijdt alleen al 1% van de wereldbevolking aan coeliakie. Maar het is heel moeilijk om als startup zelfstandig een medicijn te produceren. “Het opschalen van de productie, wereldwijd, het voldoen aan alle wetten en regelgeving, is iets dat alleen de grote farmaceutische concerns kunnen. Die hebben daar de mensen en faciliteiten voor”, weet Alain.

Uiteindelijk namen bestuur en financiers de beslissing om Calypso Biotech en hun middel CALY-002 te verkopen aan de Zwitserse farmaceut Novartis. Alain: “Zij gaan nu proberen het verder te brengen en alle volgende onderzoeksfases te doorlopen. Of het medicijn er komt, is nog lang geen uitgemaakte zaak, maar zelf heb ik er goede hoop op.” Doctor Jos Houbiers, chief medical officer bij Calypso Biotech: “Binnenkort ronden we de eerste studie bij mensen af. Om aan te tonen dat een nieuw geneesmiddel veilig en effectief is voor een specifieke ziekte moet je vervolgens nog 2 tot 3 onderzoek-fases elk met grote klinische studies doen; iedere fase duurt 2-3 jaar. Deze fases moeten voor iedere ziekte weer apart doorlopen worden. Per ziekte kost de ontwikkeling van een medicijn honderden miljoenen euro’s.” In de tussentijd kan er van alles misgaan. Jos: “Denk aan vervelende bijwerkingen die in de laatste fase van het onderzoek aan het licht komen.”

De overname door Novartis leverde de financiers van Calypso Biotech een flinke winst op. ABP behaalde een hoog rendement op deze investering: na een investeringsronde van 20 miljoen euro (waarbij ABP een belangrijke aandeelhouder was), werd het bedrijf uiteindelijk verkocht voor 425 miljoen dollar. Van dat bedrag wordt 175 miljoen uitgekeerd bij het bereiken van bepaalde doelstellingen. Maar daar tegenover staan dus ook veel investeringen in bedrijven die de eindstreep niet halen. Dat Calypso Biotech zover is gekomen is al bijzonder, weet Jos. “Ik schat dat minder dan 1 op de 10 biotech startups het uiteindelijk redt.” Alain is blij dat er toch gespecialiseerde investeerders zijn die deze risico’s kunnen nemen en die het zitvlees hebben om misschien wel 10 jaar te wachten tot hun investering zich uitbetaalt. Alain: “Heel simpel: veel medicijnen zouden er niet zijn zonder grote financiers.”