Guido Vandergraesen (64) is Belg in hart en nieren. Maar werken doet en deed hij in Nederland. Dat levert soms de nodige rompslomp op. Zeker nu zijn pensioen nadert. Want in België is 65 de pensioengerechtigde leeftijd, maar in Nederland start de AOW 2 jaar later. En hoe doe je dat met de belastingen en de zorgverzekering?
Stafadviseur Guido Vandergraesen van de Spoedeisende Hulp (SEH) van het Maastricht UMC+ zwaait over een maand af. “Eind juli word ik 65 jaar. En, als een echte Belg, ga ik dan met pensioen. Ik woon in België en daar is 65 de pensioengerechtigde leeftijd.”
Dat besluit had wel wat voeten in de aarde, laat Guido weten: “Als grenswerker ben je sociaal verzekerd in het land waar je werkt. Als je niet werkt, ben je verzekerd in het woonland. Ik werkte in Nederland, dus ik bouwde in Nederland AOW op en pensioen bij ABP. Voor de ziektekosten ben ik altijd dubbel verzekerd geweest met een Nederlandse zorgverzekering (de basisverzekering is verplicht voor iedereen, red.) en de Belgische lidmaatschapsbijdrage. Zolang je werkt, is dat allemaal geen probleem. Maar rondom je pensioen is het extra opletten. Alles moet je zelf regelen.”
Hoe kom je als Belg op het idee om je hele leven in Nederland te gaan werken? Dat alles had te maken met de situatie toen Guido afstudeerde. “Het was 1982. Na wat omwegen was ik afgestuurd als verpleegkundige. De arbeidsmarkt was heel anders dan nu. Voor elke vacature waren er tientallen kandidaten.”
“En vergeet niet: België kende nog een militaire dienstplicht. Was je nog niet in het leger geweest? Dan nam geen enkele werkgever je aan. Dus ik probeerde het met een sollicitatie in Nederland, bij het ziekenhuis Annadal in Maastricht. Het hoofd van de operatiekamers (ook een Belg) liet me daar de spiksplinternieuwe afdeling zien en ik dacht meteen: hier wil ik werken.”
Hij tekende een contract en beloofde na zijn diensttijd terug te komen. Zo kon hij de opleiding voor operatieassistent starten. Vervolgens begon hij aan zijn militaire dienst. De boomlange Belg volleybalde op hoog niveau. Tijdens zijn diensttijd maakte hij deel uit van het sportteam van de KSMD.
Ook deed hij veel verpleegkundige ervaring op in het Militair Ziekenhuis in Vilvoorde bij Brussel, een gerenommeerd brandwondencentrum. Lachend vertelt hij: “Daar heb ik de liefde voor het vak opgedaan als het gaat om acute geneeskunde. Ondertussen heb ik bijna geen geweer aangeraakt in die maanden.”
Op 1 januari 1984 keerde hij terug naar Maastricht. Hij pakte de draad op als operatieassistent, werd daarna SEH-verpleegkundige en vervolgens plaatsvervangend unitleider. Hij maakte zich sterk voor de SEH in de OR van het ziekenhuis. Hij had zijn zinnen gezet op de functie van afdelingshoofd toen zijn gezondheid hem in de steek liet.
Op zijn 37ste kreeg hij thuis plots veel pijn op de borst. Hij belde zijn collega’s. Eenmaal op de SEH in Maastricht werd de diagnose aorta dissectie (scheur in de levensslagader) gesteld. Binnen een uur ging hij onder het mes. Hij liep door de dissectie een gedeeltelijke dwarslaesie op en moest een half jaar revalideren.
“Mijn ervaring als topsporter heeft mij enorm geholpen in de revalidatie. Maar spelen op hoog niveau ging niet meer. Ook loop ik nu met een stok. Want door spasmen kan ik letterlijk over mijn eigen voeten struikelen.”
“Ik kon niet langer op de vloer werken. Daarna werd ik stafmedewerker. In die rol heb ik samen met een collega uit een ander ziekenhuis de vervolgopleiding voor SEH-verpleegkundigen opgestart. Met collega’s uit de omliggende ziekenhuizen vormden we een kernteam en schreven zelf een opleidingscurriculum. Ook ondersteun ik het management en verwerk ik data voor wetenschappelijk onderzoek. Het is een kantoorfunctie, maar mijn ervaring in de praktijk kan ik goed gebruiken.”
“Mijn vrouw is al met pensioen. Nu ga ik ook stoppen, want ik wil nog genieten van mijn twee kleindochters. De AOW duurt nog even. Dat start voor mij met 67 jaar. Maar mijn pensioen van ABP kan wel eerder ingaan. In MijnABP kun je snel zien wat er gebeurt als je stopt op 65 of 67 jaar. Ik heb geen DigiD, maar met eIDAS kon ik ook inloggen. Dat eIDAS is een godsgeschenk voor internationale werknemers. Je kunt overal bij.”
Maar bij het regelen van de belastingen en de zorgverzekering had hij hulp nodig. “Mijn werkgever heeft me goed geholpen. Het MUMC+ heeft een medewerkster die zich speciaal bezighoudt met de pensioenen. Voor mij een onmisbare service. Zij ondersteunde me bij het aanvragen van het pensioen en wist bij wie je voor wat moet zijn. Een echte meerwaarde. Ook de goede contacten met de pensioenvoorlichter van ABP speelden een belangrijke rol en de informatie van de vakbond voor grensarbeiders in België (ACV).”
“Je moet goed kijken in welk land je belasting moet betalen. Anders betaal je dubbel. Ik heb vrijstelling in Nederland, dus ik krijg van ABP straks alles bruto uitbetaald. Dan moet je het natuurlijk niet meteen allemaal uitgeven. Want je wéét dat je er later nog belasting over moet betalen.”
“En als je met pensioen bent, krijg je in België alleen een zorgverzekering met een dienstverleden. Heb je dat niet? Dan moet je in België nog een paar maanden in loondienst gaan werken. Of een particuliere verzekering afsluiten. Met mijn medische verleden, kun je je wel voorstellen dat dat een dure grap wordt. Nu ben ik dus erg blij dat ik in militaire dienst ben geweest. Dankzij die 10 maanden is het ook in België voor mij toch automatisch goed geregeld.”
Tips bij wonen in het buitenland en pensioen vanuit Nederland:
