Een koffer vol ideeën voor Duurzame Dinsdag

Én hoe ABP-deelnemers denken over hun keuzes als het om hun dagelijks eten gaat
5 september 2023

Vandaag is het voor de 25e keer Duurzame Dinsdag. Het draait deze dag om duurzame ideeën van vernieuwende bedrijven, burgers en andere toekomstdenkers. Dit levert een koffer vol initiatieven op die wordt aangeboden aan het kabinet. Er wordt ook een alternatieve Troonrede uitgesproken en er zijn lintjes.

Dit jaar zitten er maar liefst 155 initiatieven in de koffer. Ook ideeën die met ons dagelijks eten te maken hebben. Steeds meer mensen letten op wat ze eten. En waar het vandaan komt (liever lokaal!). Sommigen kiezen voor biologisch. Voor vegetarisch of veganistisch.

Feit is dat er steeds meer te kiezen valt als het gaat om duurzame producten. In de koffer van Duurzame Dinsdag zitten ideeën om voedselverspilling tegen te gaan. Maar ook zijn er nieuwe duurzame producten die meedingen naar de Duurzame Dinsdag prijzen. Het gaat dan om bijvoorbeeld vegan bitterballen en plantaardige kaas.

Duurzame dilemma’s

“Er zijn tegenwoordig goede alternatieven”, zei ABP-deelnemer Fédes van Rijn eerder in een interview over haar duurzame dilemma’s. “Ook als ik naar een restaurant ga. Vroeger kreeg ik hooguit een gevulde champignon.”

Ze is onderzoeker op het gebied van duurzaamheid bij de Universiteit van Wageningen is medeauteur van het boek ‘De banaan: de onbekende wereld achter ons favoriete fruit.’ Haar streven: een samenleving die gelijkwaardiger, groener en gezonder is.

En al koopt ze bananen en ander fruit van ver, let ze wel altijd op of er een fairtrade-keurmerk op zit. “Fairtrade gaat niet alle problemen de wereld uithelpen. Maar door het betalen van een eerlijke prijs hebben de producenten meer profijt. Ik drink ook koffie en eet chocolade, ook producten die van ver komen. Dat is prima. Maar als het kan, kies ik voor producten uit de buurt en zoveel mogelijk van het seizoen.”

Vleesvervangers en linzen

Ze kiest als het kan voor duurzame opties. En vlees eten klopt niet voor Fédes. Net als Leo van Kampenhout die in een ander artikel uit de serie Duurzame Dilemma’s aan het woord kwam. “Ik ben al lange tijd vegetariër, maar nu eten we thuis veganistisch. De impact van zuivel op het milieu en het dierenleed dat daarachter zit, maakt dat we die stap hebben gemaakt. We eten dus geen dierlijke producten. Wel vleesvervanger en linzen, bonen en andere peulvruchten.” 

Bewust maar niet naar 0

Bewust bezig zijn wat hij en zijn gezin eten, is ook voor Samy Woliner belangrijk. Maar dat betekent niet dat ze helemaal geen vlees meer eten. “We eten 5 dagen per week vegetarisch. De groenten en fruit die wij eten zijn biologisch. De andere 2 dagen eten we alleen vlees of vis als het biologisch is. Voor ons betekent bewust bezig zijn niet dat we helemaal naar 0 moeten.”

In het samengestelde gezin van Rob Bauer, hoogleraar Institutionele Beleggingen aan de Universiteit van Maastricht, heeft ieder zijn eigen voorkeuren als het gaat duurzame keuzes. “Sommige kinderen zijn ultra duurzaam terwijl anderen graag vlees eten.”

Rob is onderzoeker en veelgevraagd adviseur op het gebied van duurzaam en verantwoord beleggen. “Dat ik daar veel onderzoek naar doe, wil overigens niet zeggen dat ik zelf de meest duurzame persoon van Nederland ben. Ik ben helemaal voor duurzaamheid, maar worstel net als veel mensen met dilemma’s. En in mijn werk ben ik wetenschapper, geen idealist. Ik kijk er neutraal en op basis van feiten naar. Het is wel aardig: toen ik net begon met dit onderwerp te onderzoeken was iedereen kritisch. Nu lijkt het haast wel omgekeerd.”

We leven op te grote voet

Nienke Zwennes, beleidsmedewerker bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, maakt zich hard voor een meer duurzame wereld. “Ik hoop andere mensen te inspireren om ook andere keuzes te maken. We leven op te grote voet.”

De beleidsmedewerker uit Gouda is flexitariër, maar kookt vegan. “In coronatijd hebben mijn man en ik de overstap gemaakt naar veganistisch koken. Dit betekent niet alleen geen vlees, maar ook geen melk, eieren en honing. Het gaat me niet alleen om duurzaamheid, maar ook om dierenwelzijn. Als we er over 100 jaar nog zijn dan denk ik dat we met schaamte terugkijken op de intensieve veehouderij. Maar als mijn man en ik ergens gaan eten en die persoon zet vlees op tafel, dan zeg ik niet: Dat eet ik niet. Het gaat erom dat we minder vlees eten.”

Podium

Vandaag krijgen heel veel duurzame ideeën een podium in Den Haag. Niet alleen over voeding. Maar ons dagelijks eten is wel iets waar we iedere dag mee bezig zijn. Veel mensen gaan steeds bewuster om met wat ze eten.

Of zoals één van de geïnterviewden in de serie Duurzame Dilemma’s – Rolf Blankemeijer – het verwoordde: “We zijn ons bewuster waar groenten en fruit vandaan komen en proberen steeds meer lokaal te kopen. Er zijn bij ons in de buurt een paar boeren die een mooie boerderijwinkel hebben. Daar komen we wel eens. En op de markt wil ik graag weten waar die appel vandaan komt.”

Als hij vlees eet, gaat hij vooral voor kwaliteit. Gehakt eet hij niet vaak, behalve op basis van champignons. 

Wat is Duurzame Dinsdag?

Al sinds 1997 is het op de 1e dinsdag van september Duurzame Dinsdag. Dit jaar op 5 september. De Prinsjesdag van de Duurzaamheid geeft duurzame initiatiefnemers de kans om te zich te laten zien en zo mogelijk tot wasdom te komen. Duurzame Dinsdag werkt als een stemversterker.

Volgens de organisatoren van Duurzame Dinsdag zijn er de afgelopen 25 jaar meer dan 7.000 inzendingen geweest. Het aantal wisselt per jaar. Trends op het gebied van voedsel die genomineerd zijn (geweest):
 

  •  Gezond en betaalbaar eten voor iedereen: De Volkskantine
  • Voedselgemeenschappen en community farming zoals Phoodfarm en Voedselpark Amsterdam en initiatieven zoals Land van Ons (voor andere landbouw en meer biodiversiteit)
  • Talloze initiatieven tegen voedselverspilling, zoals Orbisk